English PEN, Sınır Tanımayan Gazeteciler ve Article 19, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a basın özgürlüğüyle ilgili kaygılarını bildiren bir mektup gönderdi.
Erdoğan’ın BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasından hemen önce kaleme alınan mektubu ilginize sunuyoruz:
Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan,
Size, gazeteci Ceylan Yeğinsu’ya yönelik tehdit ve sindirme girişimleriyle ilgili endişelerimizi ifade etmek amacıyla yazıyoruz. Sizin de haberdar olduğunuz üzere, New York Times’ın Türkiye muhabiri Yeğinsu, 15 Eylül’de IŞİD’in Türkiye vatandaşları arasından militan topladığına dair bir haber yaptı. Bu kamu yararı açısından önemli bir haberdi ve kritik bir dönemde IŞİD’in iç yüzüne ışık tutan, üstün nitelikli, sorumluluk sahibi bir araştırmacı gazetecilik örneğiydi.
Bu nedenle, haberin yayımlanmasının ardından Ceylan Yeğinsu’nun AKP yönetimine yakın medya organlarınca ve sosyal medya üzerinde güvenliğini ciddi ölçüde tehlikeye atacak tehditlerle hedef halinde getirilmiş olmasından üzüntü duyuyoruz. Sizin de haberle ilgili “utanmaz, ahlaksız, vatan haini” gibi yorumlarda bulunduğunuza ilişkin haberler almak bizi endişelendirdi.
Bu münferit bir vaka değildir. Türkiye’de cana kast eden girişimler dahil olmak üzere gazetecileri lekeleme kampanyaları endişe verici bir akım halini almıştır. Hatırlarsanız geçen ay Türkiye’nin güneyindeki bir seçim mitinginde Economist’in Türkiye muhabiri Amberin Zaman için “gazeteci kılıklı bir militan” ifadelerini kullanmıştınız. Geçen yıl da BBC Türkçe Servisi muhabiri Selin Girit, Ankara Belediye Başkanı’nın hedefi olmuş, “İngiliz ajanı” olmakla suçlanmıştı. Bu açıklamalardan sonra her iki gazeteci de çok sayıda tehdit mesajı almıştı. BBC ve Economist, Türk yetkililerin muhabirlerine gözdağı verilmesiyle ilgili olarak endişelerini dile getirmişti. Bu düşmanca havanın hem yerli gazeteciler hem de Türkiye’de çalışmak zorunda olan yabancı muhabirler için benzer endişe verici örnekleri bulunmaktadır.
Yarın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na hitaben ilk kez Cumhurbaşkanı sıfatıyla yapacağınız konuşma öncesinde, size gazetecilerin demokrasilerde oynadığı önemli rolü ve uluslararası yasaların yanı sıra Türkiye anayasasının da koruması altında olduklarını hatırlatmak isteriz. İfade özgürlüğü, 1982 Anayasası ve İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ile BM Siyasi ve Medeni Haklar Sözleşmesi’nin 19. Maddesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 10. Maddesi dahil olmak üzere Türkiye’nin de taraf olduğu birçok uluslararası antlaşmayla güvence altına alınmıştır. İfade özgürlüğünün gelişebileceği bir kültürü teşvik etmek ve Türkiye’nin yetenekli yazarları, gazetecileri ve yayıncılarının hakları olan ifade özgürlüğünden özgürce ve sindirilme korkusu olmadan yararlanabilmelerini sağlamak için Türkiye Cumhurbaşkanı olarak sizden nüfuzunu kullanmanızı rica ediyoruz.
Saygılarımızla,
Thomas Hughes
ARTICLE 19 Direktörü
Jo Glanville
English PEN Direktörü
Christophe Deloire
Sınır Tanımayan Gazeteciler Genel Sekreteri