TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ
BÖLÜM 1
GENEL HÜKÜMLER
MADDE 1- TARAFLAR
Bu toplu iş sözleşmesi, merkezi İstanbul’da bulunan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) ve merkezi İzmir’de bulunan İzmir Gazeteciler Cemiyeti Derneği İktisadi İşletmesi arasında, tarafların hak, görev ve sorumluluklarını düzenlemek, politik ve etik olarak sorumlu habercilik anlayışı ve pratiğini ileriye taşımak üzere, işyerinin özellikleri ve olanakları dikkate alınarak işyeri düzeyinde imzalanmıştır.
MADDE 2- TANIMLAR
Bu toplu iş sözleşmesinde geçen;
• İŞVEREN; İzmir Gazeteciler Cemiyeti Derneği İktisadi İşletmesi (9 Eylül Gazetesi)’ni,
• SENDİKA; Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS)’nı,
• İŞÇİ; İşverenin işyerlerinde çalışan işçilerden TGS üyesi olanları,
• TARAFLAR; işveren ve sendikayı,
• TİS; bu toplu iş sözleşmesini ifade eder.
MADDE 3- AMAÇ
A. Bu TİS, her türlü güç odaklarından bağımsız olarak halkın haber alma ve gazetecinin haber verme/yapma özgürlüğü temelinde editöryal bağımsızlığı korumayı ve geliştirmeyi garanti altına alır. Habercilikte eril/seksist, ayrımcı, nefret söylemi içeren, şiddet kışkırtıcılığı yapan, taraflı, baskından yana ve baskın olanı yeniden üreten kutuplaştırıcı, militarist yaklaşım ve dili reddeder. Hak, yurttaş ve barış odaklı habercilik anlayışını korumayı ve geliştirmeyi garanti altına alır. Demokratik katılımcı habercilik modelini işyeri özelinde geliştirmeyi ve model olarak genel habercilik ortamında yaymayı teşvik eder.
B. İşyerinin ekonomik yönden sürdürülebilirliğini, ayakta kalmasını, verimli şekilde işletilmesini; TGS üyelerinin ekonomik, sosyal durumlarını ve mesleki becerilerini geliştirmeyi, çalışanların insanlık onuruna yaraşır şekilde işsizlik korkusundan uzak, geleceğe güvenle bakabilecekleri, huzurlu bir çalışma ortamı oluşturmayı; işyerinde demokratik katılımcılığın ve çalışanların sosyal güvenceye kavuşturulmalarının sağlanmasını, işçi sağlığı ve güvenliğini sağlayacak önlemlerin alınmasını amaç edinir.
C. Bu TİS; uluslararası sözleşmeler ve Anayasa ile güvence altına alınmış olan örgütlenme, özgür toplu pazarlık ve sözleşme hakkı ile grev hakkının çalışanların en temel hakkı olduğunu kabul ederek, çalışma yaşamının demokratikleşmesine, genişlemesine/zenginleşmesine katkıda bulunmayı, toplumdaki inanç/inançsızlık, kültürel, etnik her alandaki farklılıkların işyerindeki temsilini gözetmeyi, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin giderilmesi ve işyerinde kadın-erkek eşitliğinin sağlanmasını, kadın, genç, yaşlı, göçmen, engelli ve LGBTİ işçilerin hiçbir şekilde ayrımcılığa uğramaması için gerekli pozitif ayrımcı tedbirlerin alınmasını amaçlar.
MADDE 4- TİS’TEN YARARLANMA
A. Sendika üyelerinin yararlanması
a. TİS’in imzalandığı tarihte işyerinde çalışmakta olan ve sendika üyesi bulunanlar yürürlük tarihinden, imza tarihinden sonra işe yeni girenler ya da imza tarihinden sonra üye olanlar, üyeliklerinin sendikaca işverene bildirilme tarihinden itibaren sözleşmenin sağladığı haklardan yararlanabilirler. TİS’in imzalanmasından sonra işe giren ve yeni üye olan işçiler, ücret zammı hariç TİS’in tüm haklarından, sendika üyesi olduğu tarih itibariyle yararlanırlar. Bu kişiler, işe giriş veya üye olduğu tarihten sonraki zam döneminde ücret zammı alırlar.
b. Sözleşmenin yürürlük tarihi ile imza tarihi arasındaki bir tarihte askerlik, emeklilik ve diğer nedenlerle hizmet akdi sona eren üye işçiler, tüm haklardan, işbu yürürlük tarihi ile imza tarihinde çalışılan süre oranınca diğer üyeler gibi yararlanırlar. Ölen üye işçilerin varislerine, kıdem tazminatı ve ölüm yardımı yapılır.
B. Sendika üyesi olmayanların yararlanması
a. Sendika üyesi olmayanlar veya sendika üyeliğinden ayrılanlar ya da üyelikten çıkarılanlar ancak dayanışma aidatı ödeyerek sözleşmeden yararlanabilirler. Bu yararlanma, imza gününden geriye gitmemek koşulu ile yazılı olarak istek tarihinden itibaren geçerlidir. Ancak TİS’in imzalandığı tarihten önceki talepler geçersizdir.
b. Sendika üyeleri ile sendika üyesi olmadan dayanışma aidatı ödeyerek bu TİS’ten yararlananlar dışında kalan işçilere, bu TİS kısmen veya tamamen uygulanamaz. Bu hükme rağmen uygulanması durumunda, uygulanan tüm parasal haklar, sendika üyelerine ilave olarak uygulanır. Ayrıca işveren, bu konumdaki işçiler için, TİS’i uyguladığı her işçi için ödenen üyelik aidatı tutarı kadar tazminatı, (TİS’in uygulandığı süre boyunca) her ay sendikaya ödemeyi kabul ve taahhüt eder.
MADDE 5- TİS’İN HÜKMÜ VE YORUMU
İşveren ile TGS üyeleri arasında yapılması zorunlu olan hizmet akitlerinin yazılı olması ve işbu TİS’in tanıdığı hakları azaltıcı, kısıtlayıcı ve bozucu hükümler taşımaması şarttır.
MADDE 6- TARAFLARIN DURUMUNDA DEĞİŞİKLİK
A. İşveren, işyerini başka bir gerçek veya tüzel kişiye devrettiği, gerçek veya tüzel bir üçüncü şahısla ortak olduğu veya işyerinde yapılan işlerin bir bölümünü veya tamamını gerçek veya tüzel bir üçüncü şahsa yaptırdığı takdirde, bu TİS süresi sonuna kadar TİS’in TGS üyelerine tanıdığı haklardan, yeni işveren (üçüncü şahıs ile birlikte) müştereken ve müteselsilen sorumludur.
B. Sözleşmeye taraf olan sendikanın kendini feshi, infisahı, çalışmadan yasaklı olması bu TİS’in uygulanmasını engellemez.
BÖLÜM 2
SENDİKAL HAKLAR VE GÜVENCESİ
MADDE 7- SENDİKA GÜVENCESİ
A. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun Sendika İşyeri Temsilcilerine tanıdığı güvenceler yönünden Kanun’un 24. maddesi geçerlidir.
B. İşveren, TGS üyelerinin sendika tarafından işverene yazılı olarak bildirilen sendikal görevlerini yerine getirmelerinden ötürü iş sözleşmesini feshedemez. İşveren buna aykırı hareket ettiğinin yargı kararı ile tespit edilmesi halinde, bu kişilere brüt 12 maaş sendikal tazminatı ile yasalardan ve TİS’ten doğan haklarını öder.
C. TGS üyesinin askerlik nedeniyle ve askerliği sırasında iş sözleşmesi feshedilemez, askıya alınır. TGS üyesi askerlik süresinin sona ermesiyle, işyerindeki eski işine döner ve işe döndüğü tarihten itibaren işyerindeki sözleşmenin tüm haklarından, hakların ulaştığı seviye itibarıyla yararlanmaya devam eder. TGS üyesi dilerse, askerlik nedeniyle iş akdini feshederek, kıdem tazminatı ve feshe bağlı haklarının ödenmesini talep edebilir.
MADDE 8- SENDİKA AİDATI
A. İşveren, TGS üyelerinin aidatlarını, TGS’nin göndereceği üye listesine göre brüt ücretlerinin %2’si oranında kesip sendikanın bildireceği TGS banka hesabına en geç 15 gün içinde yatırır.
B. İşveren, TİS’ten yararlanmak isteyen diğer işçilerin dayanışma aidatlarını da brüt ücretlerinin %2’si oranında kesip sendikanın bildireceği TGS banka hesabına en geç 15 gün içinde yatırır ve dayanışma aidatı ödeyen işçi listesini TGS’ye aynı süre içinde gönderir.
MADDE 9- TEMSİLCİLERİN GÖREVLERİ
A. TGS, yasada belirlenen miktarda sendika temsilcisi atar. Atanacak temsilciler özel durumlar ve acil ihtiyaçlar dışında demokratik yöntemle belirlenir. Temsilciler, TİS hükümlerinin uygulanmasını sağlar.
B. Sendika temsilcileri şu şekilde çalışırlar: TGS üyesi ya da üyeleri, şikâyet ve taleplerini TGS temsilcisine bildirir. TGS temsilcisi, konuyu yetkili kişilerle görüşür, gerekirse yazılı olarak bildirir. İşveren, İşveren vekili ya da ilgili kişi, TGS temsilcisinin yazılı başvurusuna 7 gün içinde yazılı olarak yanıt vermelidir. Çözülemeyen konular sendikaya bildirilir. İşyeri temsilcileri ve sendika yöneticileri üyeler ile yapacağı görüşme ve toplantılar için mesai saatleri dışını tercih eder. Ancak mesai saatleri içinde yapılacak toplantılar için işveren yetkililerinden izin alınır.
C. TGS, işyerinde çalışan üyeler arasından delege seçilenleri işveren, Sendika İşyeri Temsilcisi vasıtasıyla yazılı olarak bilgilendirir.
MADDE 10- DİSİPLİN KURULU
A. İşçilerin disiplin uygulamaları ve bu nedenle iş akitlerinin sona erdirilmesi konusunda, TİS’in uygulama ve yorumundan kaynaklanan uyuşmazlıklar konusunda görüş vermek üzere işyerinde Disiplin Kurulu oluşturulur. Bu kurul çalışanlar arasından TGS’nin belirleyeceği 1 kişi ile işverenin 9 Eylül Gazetesi yöneticileri arasından belirleyeceği 2 kişiden oluşur.
B. Disiplin Kurulu işçilerin iş disiplini ile bağdaşmayan fiillerini görüşerek suçlu bulduğu işçiye uygun göreceği cezanın verilmesi konusunda öneride bulunur.
BÖLÜM 3
ÇALIŞMA KOŞULLARININ DÜZENLENMESİ
MADDE 11- İŞ TANIMI DEĞİŞİKLİĞİ
İşveren, TGS üyesini, iş tanımı ve çalıştığı pozisyon kapsamına giren işlerde çalıştırır.
MADDE 12- POZİTİF AYRIMCILIK ÖNLEMLERİ
İşveren, genç, yaşlı, göçmen ve engelli işçilerin ayrımcılığa uğramaması için gerekli pozitif ayrımcı tedbirleri alır. Engelli işçilerin rahat, sağlıklı ve güvenli çalışabilmeleri için, yasal mevzuat çerçevesinde gerekli düzenlemeler yapılır.
MADDE 13- TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİNİN SAĞLANMASI
İşveren, işyerinde çalışan TGS üyelerinin, uluslararası sözleşmeler, Anayasa ve ilgili düzenlemeler çerçevesinde, toplumsal cinsiyet eşitliğinin yaşama geçirilmesi ve kadın olmaktan ve/veya çocuğu olmasından kaynaklı ayrımcılığa uğramamaları için gerekli önlemleri alır.
MADDE 14- İŞTEN ÇIKARMA VE İŞ GÜVENCESİ
İşten çıkarma ve iş güvencesi konularında ilgili kanun hükümleri uygulanır.
BÖLÜM 4
İŞÇİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
MADDE 15- İŞÇİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
İşyerinde hizmetin yürütümü sırasında çalışanların sağlığının ve güvenliğinin korunması ve geliştirilmesi, çalışanların kendi sağlık ve güvenlikleri ile ilgili süreçlere aktif katılımı ve çalışanların işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyması esastır. İşveren, işçi sağlığı ve güvenliği ile ilgili tüm çalışmaları sendika ile eşgüdüm içinde yürütür.
MADDE 16- ARAÇ-GEREÇ SAĞLANMASI
İşveren, olanakları ölçüsünde TGS üyelerinin görevini yapabilmesi için gerekli araç-gereçleri (ses kayıt cihazı vb.) sağlar. TGS üyelerinin görevde kullandıkları ekipmanlar kendilerine ait ise bunların bakım ve onarımları işverence yaptırılır.
MADDE 17- GÖZALTINA ALINMA, TUTUKLULUK VE MAHKUMİYET HALİNDE FESİH VE TEKRAR İŞE BAŞLAMA
A. TGS üyesi gazeteci; 9 Eylül Gazetesi’nde yayınlanan bir yayından ya da 9 Eylül Gazetesi adına yürüttüğü bir faaliyetten ötürü özgürlüğü kısıtlanırsa, bu sürede ücretini bütün haklarıyla birlikte işverenden almaya devam eder ve iş sözleşmesi hiçbir şekilde feshedilemez.
B. TGS üyesi gazetecinin, 9 Eylül Gazetesi’nde yayınlanan bir yayını ya da 9 Eylül Gazetesi adına yürüttüğü bir faaliyet nedeniyle para cezasına mahkûm olması halinde, bu adli para cezası işveren tarafından karşılanır. Hapis cezasının paraya dönüştürülmesi olanağı var ise işveren bu miktarı karşılamakla yükümlüdür.
C. İşyeri ve işverenle ilgisi olmayan ancak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararları çerçevesinde düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilebilecek bir nedenle çalışanın özgürlüğünün kısıtlanması halinde iş sözleşmesi 1 yıl süreyle feshedilmez. Bu durumda çalışan 1 yıllık süre boyunca her ay yarım maaş tutarında ücret alır.
D. Çalışan, bu maddenin A, B ve C fıkrası kapsamına giren durumlar haricinde, herhangi bir suçtan dolayı tutuklanırsa ücretsiz izinli sayılır. Tutukluluğu 6 ayı aştığı takdirde iş akdi feshedilebilir.
E. Çalışanın, işverenin maddi çıkarlarını ve itibarını zarara uğratacak ve suç teşkil eden fiilleri bu madde kapsamında değildir.
MADDE 18- İDARİ PARA CEZALARI
İşverence TGS üyesine görev tanımı ve yapılacak işin usul ve esasları hakkında gerekli ve güncel bilgilendirmenin yapılmış olması şartıyla, TGS üyesinin görev tanımı içerisinde yer almasına rağmen işini kasıtlı olarak ya da ağır ihmali dolayısıyla mevzuata uygun biçimde yerine getirmemesinden ötürü işverene Basın İlan Kurumu, RTÜK gibi resmi kurumlar tarafından verilen idari para cezaları, eylemde sorumluluğu bulunan çalışana rücu edilebilir.
BÖLÜM 5
SOSYAL HAKLAR
MADDE 19- BAYRAM YARDIMI
İşveren TGS üyelerine ve varsa eş ve çocuklarına 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü haftasında iki kişilik tiyatro bileti ile Ramazan ve Kurban bayramlarında bir kutu çikolata hediye eder.
MADDE 20- YEMEK ÜCRETİ
Sendika üyelerine yemek kartı verilir ve yemek kartlarına 2023 yılı için aylık net 2500 TL yüklenir. Yemek ücreti, Ocak 2024’ten itibaren 3000 TL’ye yükseltilir.
MADDE 21- YOL YARDIMI
İşverence, basın kartı olmayan sendika üyelerine aylık net 500 TL yol yardımı yapılır. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yol ücretlerine yapacağı zam oranında sendika üyelerinin yol ücretleri de artırılır.
MADDE 22- ÖLÜM YARDIMI
A. TGS üyesinin görev başındayken ölümü durumunda cenaze masrafları işverence karşılanır ve ailesine net 5000 TL ölüm yardımı yapılır.
B. Çalışanlara birinci dereceden yakınının (anne, baba, kardeş, çocuk, eş) ölmesi durumunda net 2500 TL ölüm yardımı yapılır.
MADDE 23- EVLENME VE DOĞUM YARDIMI
A. Evlenen TGS üyelerine net 2000 TL yardım yapılır.
B. TGS üyelerinin çocuğunun doğumu için net 2000 TL yardım yapılır.
MADDE 24- KREŞ ve EĞİTİM YARDIMI
A. TGS üyesi çalışanların çocuklarını kreşe göndermesi durumunda (belgelenmek koşuluyla) işveren çalışanlara yıllık net 2000 TL yardım yapar.
B. Çocuğu okula giden TGS üyelerine her Eylül ayında net 2000 TL eğitim yardımı yapılır.
Lisans, Yüksek Lisans, Doktora, yabancı dil eğitim alan Türkiye Gazeteciler Sendikası üyelerine, yıllık net 1000 TL eğitim yardımı yapılır. Bu eğitim yardımından yararlanmak için İzmir Gazeteciler Cemiyeti’nin düzenlediği ilgili eğitimlere katılınması da şarttır.
BÖLÜM 6
İZİNLER
MADDE 25- ÜCRETLİ VE ÜCRETSİZ İZİNLER
A. Ücretli yıllık izinler konusunda 5953 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
B. 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Gününde TGS üyesi kadın çalışanlar ücretli izinli sayılır. Çalışmaları durumunda başka bir tarihte izin alır.
C. İşverenin onayı ile TGS’nin yazılı talebi halinde, sendikal faaliyetler için;
Sendika genel merkez ve şube yöneticilerine, yılda 24 gün izin verilir.
• Sendika temsilcilerine yılda 12 gün izin verilir.
• Sendika temsilcileri ve görevlileri ile üyelere, Kongre günlerinde, Sendika’nın en geç 7 gün önceden bildirmesi halinde, Kongre’ye katılım ve gidiş-geliş için gerekli yol süresince ücretli izin verilir. Ayrıca, Sendika’nın düzenleyeceği etkinliklere katılmaları ve sendikal görevlerini yerine getirebilmeleri için bir seferinde, işyerindeki üye sayısının yüzde 30’unu ve 1 günü aşmamak üzere ücretli izin verilir. Bu süre, yıllık izinden sayılmaz.
D. TGS üyesinin birinci dereceden yakınının ölümü durumunda, 3 gün ücretli izin verilir. Bu izin süresi, gideceği yerin uzaklığına göre artırılabilir. TGS üyesinin, ikinci dereceden akrabasının ölümü durumunda (belgelenmek koşuluyla) 1 gün ücretli izin verilir.
E. Regl döneminde kadın çalışanlara talep etmeleri halinde yarım gün ücretli izin verilir.
BÖLÜM 7
AKÇALI KONULAR
MADDE 26- MASRAFLAR
A. TGS üyesinin işveren adına görevini yürütebilmesi için yaptığı belgelendirilmiş masraflar (yol, yemek vb.) işveren tarafından karşılanır.
B. TGS üyeleri bulundukları il dışına gönderildikleri takdirde görevli olarak bulundukları süre boyunca yaptıkları yol, konaklama ve yemek masrafları da belge karşılığında İşveren tarafından ödenir.
MADDE 27- KIDEM TAZMİNATI
Kıdem tazminatı konusunda 5953 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. TGS üyesi gazeteci, 5 yıllık meslek kıdemine sahip olması halinde istifa ederse de kıdem tazminatını alır.
MADDE 28- İHBAR TAZMİNATI
Bu konuda 5953 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
MADDE 29- YILLIK İKRAMİYE
İşverence, sendika üyelerine 2023 yılının kasım ayında 2500 TL, 2023 yılının aralık ayında (9 Eylül internet haber sitesinin resmi ilan alma hakkını sürdürmesi durumunda) en az 2500 TL, 2024 yılının mayıs ayında 4000 TL, 2024 yılının kasım ayında 4000 TL ikramiye ödenir.
MADDE 30- ÇALIŞMA BİÇİMİ VE FAZLA MESAİ
A. Haftalık çalışma süresi 45 saattir. 45 saatten fazla çalışılan süre karşılığında fazla mesai ücreti ödenir. TGS üyesi, talep etmesi halinde, fazla mesai ücreti yerine serbest zaman kullanabilir.
B. Resmi tatil günlerinde çalışan TGS üyelerine 5953 sayılı Kanun kapsamında genel tatil ücreti ödenir.
MADDE 31- ÜCRET ZAMLARI
İşverence, 1 Temmuz 2023 ile 31 Aralık 2023 dönemi için TGS üyelerinin ücretlerine 1 Temmuz 2023 tarihinde yüzde 35 oranında zam yapılır. 1 Ocak 2024 tarihinde, asgari ücrete gelecek zam oranı da dikkate alınarak, TGS üyelerinin ücretlerine yüzde 2 ila yüzde 20 oranlarında artış uygulanır. Asgari ücrete zam gelmesi durumunda asgari ücretin altında kalan ücretler öncelikle asgari ücrete yükseltilir ve yüzde 2 ila yüzde 20 oranında yapılacak artış yükseltilmiş bu ücrete uygulanır.
MADDE 32- YÜRÜRLÜK VE SÜRE
Bu toplu iş sözleşmesi, 19.07.2023 tarihinde imzalanmış olup 01.07.2023 ile 31.12.2024 tarihleri arasında geçerlidir.
